YEREL ASGARİ TAMAMLAYICI KURUMLAR VERGİSİ AMAÇ VE KAPSAMI
Yoğun çalıştığımız bu günlerde meslek mensuplarımızın cep telefonlarına gelen “ 2024 yılı Yerel Asgari Kurumlar Vergisi beyanname verme süresi 31.12.2025 tarihinden, 15 Ocak 2026 tarihine kadar uzatılmıştır” mesajının ne anlam içerdiği ile ilgili tüm faydalanıcılara hatırlatma maksatlı kısa ve öz hazırlanmış bir makaledir”
Yerel Asgari Tamamlayıcı Kurumlar Vergisi(YATKV), 2024’te 7524 sayılı Kanun ile yürürlüğe giren ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’na Ek maddeler ekleyen düzenleme kapsamında getirilmiştir.
AMAÇ VE KAPSAMI
Amaç : Çok uluslu şirket gruplarının özellikle global düzeyde düşük vergi oranlı ülkelere kâr aktarma yoluyla vergi avantajı elde etmesini sınırlamak. Yani, her ülkedeki vergi yükünün asgari bir seviyenin (%15) altına düşmemesini temin etmek.
“Yerel” ibaresi, bu verginin Türkiye’de yerleşik bağlı işletmeleri kapsadığını; “Tamamlayıcı” ifadesi ise, zaten ödenmiş vergi yetersizse aradaki farkın tamamlanmasına yönelik bir ek yükümlülük olduğunu gösterir
Kapsamı: YATKV, yalnızca “çok uluslu işletme grupları”nı kapsar. Spesifik olarak, bir grubun nihai ana şirketinin konsolide cirosu; son dört hesap döneminden en az ikisinde 750 milyon Avro karşılığı Türk lirası sınırını aşmış olmalıdır.
Mükellef: Türkiye’de yerleşik bağlı işletmeler ve iş ortaklıklarıdır. Ancak beyan yükümlülüğü, grubun Türkiye’deki bir bağlı şirketi tarafından üstlenilmesi gerekir.
Yani küçüklük ya da KOBİ düzeyindeki firmalar çoğunlukla bu kapsamda değildir.
VERGİ ORANI VE HESAPLAMA PRENSİPLERİ
Asgari kurumlar vergisi oranı %15 olarak belirlenmiştir.
Eğer Türkiye’de yerleşik bağlı işletmelerin “ülkesel bazlı vergi yükü” (yani ödenmiş vergi / kazanç) %15’in altındaysa, aradaki fark kadar “tamamlayıcı vergi” (YATKV) hesaplanır.
Ancak, bazı istisnalar söz konusudur. Örneğin, uluslararası deniz taşımacılığı faaliyetleri genellikle bu vergi kapsamından muaf tutuluyor.
SONUÇ VE DEĞERLENDİRME(ÖZET)
YATKV, özellikle büyük ve çok uluslu şirket grupları için, Türkiye’de yerleşik iştirakleri olanlar bakımından yeni bir ek vergi yükümlülüğü demek. Amaç, küresel vergi kaçışlarını önlemek, vergi tabanını korumak ve uluslararası standartlarla uyum sağlamak.
Eğer şirketiniz bu kapsama giriyorsa, doğru beyan, hesaplama ve zamanında ödeme büyük önem kazanıyor yoksa vergi cezaları ya da uyum kaygıları doğabilir.
Derviş VURAL
S.M Mali Müşavir
